Kazimierz Przerwa-Tetmajer | Eviva l'arte!

"Eviva l'arte! Człowiek zginąć musi -
cóż, kto pieniędzy nie ma, jest pariasem,
nędza porywa za gardło i dusi -
zginąć, to zginąć jak pies, a tymczasem,
choć życie nasze splunięcia niewarte:
evviva l'arte!

Eviva l'arte! Niechaj pasie brzuchy
nędzny filistrów naród! My, artyści,
my, którym często na chleb braknie suchy,
my, do jesiennych tak podobni liści,
i tak wykrzykniem; gdy wszystko nic warte,
evviva l'arte!

Evviva l'arte! Duma naszym bogiem,
sława nam słońcem, nam, królom bez ziemi,
możemy z głodu skonać gdzieś pod progiem,
ale jak orły z skrzydły złamanemi -
więc naprzód! Cóż jest prócz sławy co warte?
evviva l'arte!

Evviva l'arte! W piersiach naszych płoną
ognie przez Boga samego włożone:
więc patrzym na tłum z głową podniesioną,
laurów za złotą nie damy koronę,
i chociaż życie nasze nic niewarte:
evviva l'arte!"

Współczesna sztuka prowokuje i wymaga, również wyćwiczenia umiejętności patrzenia na nią. Z czasem to się poczuje, bez konieczności nazywania, co jest sztuką a co nonsensem. Ale do tego potrzebna jest „obecność” sztuki w naszym życiu i świadomości.

Pokolenie z pochylonymi głowami?

W moim życiu słowo „sztuka” nabrało nowych znaczeń. Szerszych i odleglejszych od powszechnie cytowanych definicji. To nie tylko dzieła, przedmioty, obiekty, wytwory ludzkiej działalności twórczej.

Sztuka to dzisiaj kierunek emigracji, dla wielu jedyna, możliwa ucieczka, w poszukiwaniu wolności, przestrzeni, powietrza. Artysta – outsider, emigrant. Odbiorcy jego sztuki – nieliczni towarzysze tej wyjątkowej podróży.

W świecie, w którym dosłowność ogranicza, nie pozwala oddychać, gdzie „pomiędzy” nie mieści się w „systemie” - dla sztuki brak miejsca. Jest za to „kultura masowa”, która z kulturą ma niewiele wspólnego, ale jest masowa i przynosi zysk, a do tego jest pokorna, posłuszna i przewidywalna. W każdej chwili i dość łatwo wymienić ją na nowszy model. Jest dostępna, tania i niewiele warta.

Wybieram sztukę i niełatwą drogę emigracji, z podniesioną głową, ku rozpalonemu słońcu.

PS. W tym roku obchodzimy 100-lecie polskiej awangardy artystycznej, tekst ku pamięci „niepokornych”, którzy wybrali „wolność w sztuce”.

PORTFEL INWESTORA – SZTUKA WSPÓŁCZESNA

Obiekty sztuki to lokata długoterminowa. Jak w każdym działaniu tak przy inwestowaniu w sztukę zawsze istnieje pewna doza niepewności.

Najważniejsza jest własna intuicja, niekoniecznie poparta wykształceniem i wieloletnim doświadczeniem. Nawet najlepszym ekspertom zdarzają się porażki, a laikom kierującym się tzw. trzecim okiem – spektakularne sukcesy inwestycyjne.

Warto przed zakupem dzieła sztuki, które nas zachwyciło, dowiedzieć się czegoś więcej na temat jego twórcy, dotychczasowej drogi artystycznej, poznać obecne i prognozowane ceny jego prac. Nawet najwspanialsze dzieło artysty, który nie idzie świadomą drogą twórczą, nie dba o rangę swojego nazwiska, nie posiada na swoim koncie prestiżowych wystaw indywidualnych, nagród, stypendiów, nie jest bezpieczną lokatą kapitału i inwestycją na bliższą przyszłość. Oczywiście takie dzieło zawsze będzie miało dla nabywcy wyjątkową wartość estetyczną, ale ryzykowną wartość inwestycyjną.

Nabywając dzieło sztuki, warto zadbać o bezpieczeństwo transakcji. Kupując obraz czy rzeźbę  w galerii, mamy pewność, że wchodzimy w posiadanie dzieła oryginalnego, pochodzącego od artysty, co potwierdzone jest  certyfikatem autentyczności wystawionym przez właściciela galerii, a ponadto otrzymujemy dowód zakupu obiektu w postaci rachunku/faktury, w przeciwieństwie do zakupów bezpośrednio od artystów, którzy najczęściej nie prowadzą działalności gospodarczej. Przy zakupach inwestycyjnych pochodzenie dzieła, jego proweniencja i dokumentacja transakcji to ważne elementy procesu lokowania kapitału.

Niezależnie od prognozowanych i oczekiwanych stóp zwrotu, inwestowanie w sztukę to wielka przyjemność i luksus otaczania się przedmiotami wyjątkowymi i jedynymi w swoim rodzaju.  „Sztuka to luksus intelektualny”, na który stać ludzi wrażliwych, o bogatym duchowym wnętrzu. Jeśli nie zakup dzieła sztuki na własność, to przynajmniej czas spędzony w galerii sztuki, do czego serdecznie zachęcamy.

Beata Radzikowska